Bilgisayar Sisteminin Genel Açılışı ve Özel Bir Takım Dosyaları?

Bilgisayar açıldığı anda çalışmaya başlar. İlk yaptığı işlem POST programını çalıştırıp genel bir Sistem kontrolü yapar. Daha sonra sistem disket veya disk üzerinde bir işletim sistemi arar. Bu işletim sistemi tamamen farklı bir şey olabilir. Ancak biz şu an DOS ile ilgileniyoruz. DOS gerekli bir takım komutları açılış diskinin ilk sektörüne yazmış olacaktır.

Burada okuduğu bilgiler ışığında bilgisayar işletim sisteminin dosyalarını yükler DOS ortamında bu dosyalar IO.SYS, MSDOS.SYS, COMMAND.COM’dur bu dosyalar mutlaka sistem diski üzerinde bulunmalıdır. Aksi halde sistem açılamayacaktır.

Ancak bunlar haricinde de olmasa da olur cinsinden sistem dosyası diyebileceğiz, bilgisayardan bilgisayara değişen bir takım ayar dosyası (CONFIG.SYS) ile ilk açılışta otomatik olarak çalıştırılmasını istediğimiz komutları içerisinde tutan toplu işlem dosyasını (AUTOEXEC.BAT) çalıştıracaktır.

CONFIG.SYS Dosyası
Bu dosya içerisinde sistem ile ilgili bazı ayarların tutulduğu ve çalıştırıldığı dosyadır. Sistem dosyalarının yüklenmesinden hemen sonra çalıştırılır. Bu dosya içerisinde CD sürücü tanıtımı, Ses kartı tanıtımı, SCSI HDD tanıtımı, Türkçe karakter kümesi tanıtımı,Yüksek bellek kullanımı, Genişletilmiş veya yayılmış bellek kullanımı gibi ayarlar bulunmaktadır. Bu tanıtımların çoğu CONFIG.SYS dosyası içerisinde ve DEVICE tanıtımları ile yapılır.

AUTOEXEC.BAT Dosyası

CONFIG.SYS dosyasının çalıştırılmasından hemen sonra bu toplu işlem dosyası çalıştırılır. Bu dosya içerisinde Dahili veya Harici komutları istenilen bir sırada yerleştirilir. Bu dosya ilk açılışta otomatik olarak çalıştırılır. Genellikle CONFIG.SYS’de yapılan tanıtımları tamamlayan komutlar da bu dosya içerisinde yer alır. Genel olarak bu dosya herhangi bir Toplu İşlem Dosyası ile yapılabilecek tüm işlemleri yapar. Tek fark olarak bu dosya açılışta otomatik olarak çalıştırılır.

Toplu İşlem Dosyaları (BAT dosyaları)

BAT dosyaları doğrudan çalışabilen kütüklerdendir. EXE ve COM uzantılı dosyalarda olduğu gibi bu dosya da sadece adı yazılarak ve ENTER tuşuna basılarak çalıştırılabilir. Ancak EXE ve COM dosyaları bir derleyici tarafından oluşturulur ve insanlar tarafından okunamaz ancak BAT dosyaları insanlar tarafından editörler aracılığı ile oluşturulur ve insanlar tarafından rahatlıkla okunup anlaşılabilir.

Bu dosyaların içerisine bu bölümde karşılaştığınız tüm komutları istediğiniz sıra ile yazabilirsiniz. Örneğin şöyle bir BAT dosyası yazılmış olsun.

CLS
MD BETIM
CD BETIM
COPY \AUTOEXEC.BAT

Bu BAT dosyasını DENE.BAT adıyla kaydetmiş olalım. Kullanıcı DENE yazıp ENTER tuşuna basar ise önce ekran temizlenir, sonra BETIM adında bir klasör açılır, bu BETIM klasörüne girilir ve son olarak ta kök klasör içerisindeki AUTOEXEC.BAT adındaki dosya aktif klasör içerisine (BETIM) kopyalanır. Anlaşıldığı üzere dosyayı hangi sıradaki komutlardan oluşturmuşsanız o işlemler o sırada yapılır. Bu anlamda genel olarak bahsedilen tüm komutları kullanabilirsiniz. Ayrıca fazlalık olarak aşağıdaki komutlardan da BAT dosyaları içerisine koymanız mümkün.

ECHO Komutu
ECHO ON
ECHO OFF
ECHO MESAJ

Şekillerinden biri ile kullanılır. Bu komutların önüne ayrıca @ işaretini de koyabilirsiniz. Bu komutlardan ECHO ON komutu BAT dosyalarının içerisindeki komutları işletirken ekrana sadece komutun sonucunu değil işletilecek komutun kendini de gösterir. ECHO OFF komutu ise BAT dosyalarının içerisindeki komutları işletirken ekrana sadece komutun çıktısı görünür. ECHO MESAJ ile MESAJ ile belirtilen ifade ekrana yazılır.
Eğer Bu komutlardan herhangi birinin veya hepsinin önüne @ işareti konursa o komut satırı ekranda görünmez (Çalışma Anında) sadece o komutun çıktısı görünür. (Bir bakıma ECHO OFF gibi. Ama ECHO OFF daha sonraki tüm satırlar için etkili iken, @ işareti .sadece o satır için geçerlidir.)